Educatieve oude schoolplaat nr 51: Marteldood van Anneessens

Frans Anneessens (Brussel, 25 februari 1660 – aldaar, 19 september 1719) was een gildedeken in Brussel die op de Grote Markt onthoofd werd wegens zijn betrokkenheid bij een volksoproer in de hoofdstad van de Oostenrijkse Nederlanden. Op 19 september 1719 werd Anneessens om 8 uur ’s morgens uit de gevangenis gehaald. Hij werd als een gevaarlijke misdadiger aan handen en voeten gebonden en zo op de beulskar geplaatst. Zo werd hij naar het gebouw van de Raad van Brabant gevoerd. Zijn vonnis werd hem voorgelezen. Anneessens luisterde kalm en zwijgend, maar weigerde het vonnis te ondertekenen. Dat was nochtans de gewoonte. Toen de rechter er op aandrong, antwoordde Anneessens: Ik heb geen enkele misdaad bedreven, dat kan God getuigen. Even kalm en waardig als hij zijn intrede had gedaan, verliet hij de zaal. Op de Grote Markt, vlak voor het Brusselse stadhuis, stond reeds enkele dagen het schavot opgetimmerd. Er waren zeer weinig toeschouwers. Toen Frans Anneessens hen wilden toespreken, overstemde tromgeroffel zijn woorden. De oude man bleef de laatste ogenblikken van zijn leven uiterlijk onbewogen. Hij liet zich rustig de lange pruik afnemen en zijn hoofd met een witte muts bedekken. De beul moest hem behulpzaam zijn. Anneessens’ laatste woorden waren: Heer, in Uw handen beveel ik mijn ziel. Iets later sloeg de beul met het slagzwaard zijn hoofd af.

Het nieuws van de onthoofding verspreidde zich snel door de gehele stad. ’s Avonds kregen de alexianenmonniken de toelating om het stoffelijk overschot te begraven in de Kapellekerk, zodat het misdadigershoekje van het kerkhof hem bespaard bleef. Zijn bloed dat door de planken van het schavot sijpelde, was opgevangen door omstaanders en werd doorheen de stad verkocht als relikwie.